Olga Walkawa (20jr) Oktober 1944
Je werkte als verkoopster in de Sovjet Unie maar daar schiet je nu niets meer mee op, je bent nu uitrustingen voor de Duitse Wehrmacht aan het produceren. Ze kunnen de foto van je dierbare wel afnemen, de dierbare kunnen ze niet uit je hoofd halen. Hoewel, tijd om überhaupt aan deze te denken krijg je nauwelijks meer, heel soms, midden in de nacht, ja dan gaan ze door je hoofd, maar het doet zo’n pijn, dat je eigenlijk de meeste gedachte direct weer wegdrukt. Waar zijn ze, je hoopt dat ze niet hetzelfde moeten doorstaan als jij gedaan hebt afgelopen jaar. Je schrikt op, volautomatisch werk je door, je voelt je volledig leeg
Oertha Junghardt (40 jr), Oktober 1944
Je klokje staat stil om 3 uur, het zal toch wel 3 uur smiddags zijn geweest? ik neem aan dat de SS’er die de opdracht gaf je bezittingen af te geven om 3 uur snachts gewoon heerlijk op 1 oor lag te slapen. Eigenlijk wist je al wat je te wachten stond, je stond al even te kijken toen je stapje voor stapje dichter bij de SS’er kwam. Je hoofd was leeg, jij voelde je misschien vernederd, maar lieve Bertha jij hoeft je niet vernederd te voelen, wij aardelingen die leven na jouw gevecht buigen diep voor je, heel diep. Ik zou je voeten willen kussen en sorry willen zeggen, ik zou je pijn weg willen nemen, ik zou boos naar de SS man willen kijken, naar zijn lullige bureautje lopen en ik geef hem een klap in zijn gezicht. Ik zou je bij de hand nemen. In Hamburg zouden de dansclubs weer opengaan, de stad zou weer glinsteren in de neonverlichting, de bommenwerpers zouden verdwijnen de dode zouden opstaan en we zouden dansen tot we samen de zon zouden zien opgaan.
Sorry Bertha, de mensheid kon je niet beschermen.
Lida Surina (20jr) (1944 KZ Neuengame)